DEVAM: 112.
"Namaz Kılanın Önünden Eşek Geçerse Namaz Bozulmaz" Diyenler
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
أَبُو عَوَانَةَ
عَنْ
مَنْصُورٍ
عَنْ
الْحَكَمِ عَنْ
يَحْيَى بْنِ
الْجَزَّارِ
عَنْ أَبِي الصَّهْبَاءِ
قَالَ
تَذَاكَرْنَا
مَا يَقْطَعُ
الصَّلَاةَ
عِنْدَ ابْنِ
عَبَّاسٍ
فَقَالَ
جِئْتُ أَنَا
وَغُلَامٌ
مِنْ بَنِي
عَبْدِ
الْمُطَّلِبِ
عَلَى
حِمَارٍ
وَرَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يُصَلِّي
فَنَزَلَ
وَنَزَلْتُ
وَتَرَكْنَا
الْحِمَارَ أَمَامَ
الصَّفِّ
فَمَا
بَالَاهُ
وَجَاءَتْ
جَارِيَتَانِ
مِنْ بَنِي
عَبْدِ
الْمُطَّلِبِ
فَدَخَلَتَا
بَيْنَ
الصَّفِّ
فَمَا بَالَى
ذَلِكَ
Ebu's-Sahba'dan;
demiştir ki: Biz İbn Abbas'ın yanında namazı bozan şeylerden bahsediyorduk. İbn
Abbas (şöyle) dedi: "Ben ve AbdüI Muttalib oğullarından bir çocuk eşek
üzerinde olduğumuz halde namaz kılmakta olan Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in (önünden geçerek) geldik. Sonra o da ben de eşekten inip eşeği
safların önüne salıverdik. (Bunu gören Nebi) hiç aldırış etmedi. Ve (yine)
Abdulmuttalib oğullarından iki kız gelerek safların arasına girdiler. Bunu da
önemsemedi.
Diğer tahric: Nesaî,
kıble; Tirmizî, salat
AÇIKLAMA: Nesaî'nin rivayetinde açıklandığı üzere ibn
Abbas (r.a.)'la beraber eşek üzerinde safların önünden geçip giden çocuk îbn
Abbas'ın kardeşi Fadl (r.a.)'dir.
Ebu's-Sahba'nın
ifadesinden anlaşıldığına göre, îbn Abbas'ın da bulunduğu bir meclisde eşeğin
ve kadının önünden geçtiği kimsenin namazını bozup bozmayacağı müzakere
edilirken îbn Abbas eşeğin de kadının da namazı bozmayacağına bir delil olmak
üzere bu hadiseyi anlatmıştır. Hz. îbn Abbas bu sözüyle Hz. Nebiin bu hadise
karşısındaki sükutunun eşek ve kadının namaz kılan bir kimsenin namazını
bozmayacağına dair bir ikrar ve beyan manası taşıdığını ifade etmektedir.
Nitekim ulemanın çoğunluğu da bu görüştedir.
"Sakite
bir söz isnad olunmaz, lakin ma'nz-i hacette sükut beyandır" kaidesi de
cumhur-ı ulemanın bu mevzudaki ortak görüşünü ifade etmektedir. Mecelle, Madde:
67. Bu kaide günümüz Türkçesine şöyle aktarılabilir: "(Bir olay
karşısında) ses etmeyen bir kimseye "şöyle dedi" diye isnadda
bulunulamaz. Fakat ihtiyaç görüldüğünde sükut da (bir çeşit görüş) açıklamak
demektir."
Netice
olarak mevzuyu şu şekilde özetleyebiliriz: Cumhur-i fukaha ile İmam Ebu Hanife,
İmam Malik, îmam Şafiî kadının, namaz kılanın önünden geçmesinin namazı
bozmayacağına kaildirler. Çünkü Hz. Aişe'den mervi hadis Resulullah (s.a.v.)
namaz kılarken, kendisinin Resulullah'ın önünde yattığı fakat Resulullah
(s.a.v.)'in yine de namaza devam ettiği zikrediliyor.
Bazıları
ise kadının, köpeğin ve eşeğin geçmesiyle namazın bozulacağını iddia
etmişlerdir. İmam Ahmed b. Hanbel de, "Kara köpek geçerse namazı bozar.
Ama eşek ve kadın hakkında içimde biraz şüphe var" demiştir.